Piet Wiercx krijgt gemeentelijke Cultuurprijs

Genoeglijke uren beleefde een fijn publiek afgelopen zaterdagmiddag 13 september bij de presentatie van ’Langs ’s Heren wegen’, het boek van Piet Wiercx (teksten) en Louis Doomernik (foto’s) over het zichtbare religieuze erfgoed in Goirle en Riel, meestal te zien vanaf de weg en dus: langs ’s Heren wegen. Plaats van handeling was de Heemschuur aan de Nieuwe Rielseweg die helemaal vol zat, met op de voorste rij het voltallige college van B&W, Nelleke de Laat, baron Eric Jamblinne de Meux. Bernard Robben, voorzitter van de heemkundige kring (”Joop van de Ende mocht wensen dat hij zulke volle zalen had”), sprak een welkomstwoord en schetste het kader waarbinnen de bijeenkomst gezien moest worden:  2008 Jaar van het Religieus Erfgoed – Geloven in Brabant. Behalve naar het boek dat die middag gepresenteerd zou worden, nam hij ons mee naar de kerk Maria Boodschap die in 2011 aan de eredienst onttrokken zal worden. Hij bood aan dat de Heemkundekring een rol neemt bij de gedachtevorming over een respectvolle herbestemming van het kerkgebouw, samen met de parochie Goirle en het bisschoppelijk bouwbureau; Goirlenaren dienen een kans te krijgen mee te denken.  Vervolgens kreeg Piet Wiercx het woord. Hij deed wat hij in het boek doet: op een bevlogen wijze nam hij ons mee langs de sporen van ons religieus, overwegend rooms-katholiek verleden zoals dat nog te zien is in de meest uiteenlopende gestaltes, maar waar wij doorgaans achteloos aan voorbij gaan: hij bleef staan bij enkele van de 70 kleine monumenten die hij in het boek behandelt. Trouwe lezers van de Kerkpagina in Goirles Belang hebben de afgelopen twee jaren die stukjes tot zich kunnen nemen, voorzien van de foto’s van Louis Doomernik. Nu is er dus een fraai vormgegeven boek met die stukjes, voor deze uitgave nog enigszins bewerkt en uitgebreid. De foto’s komen in deze uitgave beter tot hun recht dan in het oorspronkelijke medium. Goirle is weer een boek rijker. Na de redevoering van Piet Wiercx droeg Jan van Eijck een nostalgische ballade voor met de heiligen ’van vruger’ die het hele jaar goedmoedig optrokken met de bange, onwetende, kwetsbare mens van toen, heiligen die bij alle nood en tegen elk mogelijk onheil werden aangeroepen. Leuk allemaal, we geloven er niet meer in, maar je kunt niet echt betreuren dat het voorbij is. En als je dat toch doet is de moraal: werk maar aan je eigen (heiligheid), word zelf heilig. Toen kwam het eerste muzikale intermezzo, door de Brabantse troubadour Cor Swanenberg. Hij lardeerde zijn liedjes – allemaal in de toonzetting van het nostalgische vruger – met een aantal pastoorsgrappen. Het is maar goed dat een mens zo vergeetachtig is wat betreft grappen, anders zou je waarschijnlijk struikelen over de lange baarden. Wonderlijk dat we altijd maar blijven lachen om die pastoors van destijds die het niet konden laten veelvuldig te ”pruven”. Is dat vanwege een niet aflatende opluchting dat zij, gewijd en al, ook maar mensen bleken te zijn? Onderhevig aan dezelfde karakterfouten en de normale menselijke zwakheden? Ik vraag maar. Vervolgens kwam het moment dat het boek ten doop gehouden zou worden. Het was de bedoeling dat de bisschop van ’s-Hertogenbosch, Antoon Hurkmans, het eerste exemplaar zou krijgen. Hoewel hij had toegezegd te komen, moest hij verstek laten gaan vanwege de installatie van collega-bisschop De Korte in Groningen. Geen bisschop? Dan maar een baron! Hij nam het boek gracieus in ontvangst. Toen kwam de wijn. Maar daar liep de liturgie ietwat spaak, want daar verscheen burgemeester Rijsdorp op het rostrum, met haar ambtsketen om. Bernard Robben was zo confuus dat hij sprak: ’Met de ambtsketen om? dat voorspelt weinig goeds’! Maar het tegendeel bleek het geval. Piet Wiercx werd plechtig toegesproken, zijn vele, langdurige verdiensten voor het heem, de lokale geschiedenis, de gemeente Goirle, de educatie der jeugd werden genoemd en geroemd en toen de aap uit de mouw kwam, bleek dat de gemeentelijke Cultuurprijs 2008 te zijn, een (provisionele) Oorkonde, een (echte) Waardecheque van maar liefst 1500 euro te besteden aan een cultureel doel, en bloemen voor de echtgenote Nel, zonder wie etc. Ook Piet was confuus en verrast, maar hij was in zijn dankwoordje bij de pinken genoeg om de burgemeester en het voltallige college daar op de eerste rij op het hart te drukken dat ze zuinig moeten zijn op het Heem. ”Maar dat zijn we ook” – zo zei de burgemeester terwijl ze weer afdaalde. Ja, inderdaad, zuinig. Maar Piet Wiercx bedoelde natuurlijk dat de gemeente t.a.v. ”De Vyer Heertganghen” niet zuinig, maar royaal moet zijn. Het is een publiek geheim dat de gemeente Goirle niet goed weet wat ze met ”het Heem” aan moet. Ze vinden het best wel waardevol wat die oude mannen en vrouwen (gemiddelde leeftijd 75 jaar) op het Heemerf aan het frotten zijn, maar ze hebben er eigenlijk geen geld voor. En zonder een flinke schep gemeenschapsgeld gaat het Heem naar de maan. Glaasje voor iedereen, proost.Na de pauze kwam Cor Swanenberg in intermezzo 2 terug; nog meer liekes, nog meer pastoorsgrappen. Lachen. Toen kwam de baron. Vanuit het pas gedoopte boek dat menigeen zich in de pauze had verschaft, gaf hij nog wat nadere details bij de monumenten op Nieuwkerk, interessant en adequaat. Ten slotte kreeg Nelleke de Laat de microfoon. Zij heeft in het boek het Voorwoord geschreven. Zij voelde de sfeer goed aan; in reactie op al die nostalgie ”het is voorbij, het is voorbij” hield zij ons voor: ”het is nog niet helemaal voorbij, we geloven toch nog wel een beetje?” Om dat te bewijzen vertelde ze van haar project om de Zoete Moeder van Den Bosch te voorzien van een nieuwe mantel: de Allemantel voor Maria. Daartoe had zij het volk opgeroepen ”lèpkes” naar haar te sturen, lapjes stof met daarbij een verhaal. Uit die lapjes zou zij rozen maken en die garneren aan de rand van de nieuwe mantel. Veel lèpkes kwamen van jongeren die al vreselijke ervaringen hebben gehad in het leven, en die toch blijven vertrouwen op de Lieve Vrouw. In het voorwoord schrijft Nelleke over dat project. Hoe ook bisschop Bluijssen een lapje opstuurde dat hij van zijn pyjama had afgeknipt. Heel vermakelijk. Wat zij niet in het Voorwoord schreef, maar wel aan ons vertelde is dat Bluijssen het lapje had geknipt uit de pijpen en niet uit het kruis. Kijk, daar had je voor in de Heemschuur moeten zijn. Overigens: kopen dat boekje, het kost maar vijf eurootjes, dankzij de financiële steun van de provincie Noord-Brabant en de Stichting Culturele manifestaties Goirle. En het is prachtig.Ben Loonen